Sebze ve Meyvedeki İlaç Kalıntıları
Doç. Dr. Nuh Poyraz’dan Sebze ve meyvelerdeki ilaç kalıntılarıyla ilgili önemli açıklamalar…
Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Korumu Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nuh Poyraz, sebze-meyvenin öz suyuna kadar işleyen ilaç kalıntısı sorunu için ilk adımı büyük bir mağazalar zincirinin, çiftçilerle işbirliği yaparak attığını söyledi.
Poyraz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, haşereyle ya da hastalıkla mücadelede etkin ilaçların, usulüne uygun kullanılmaması durumunda ciddi sağlık sorunlarına yol açacak durumların ortaya çıkabildiğine dikkati çekti.
Doç. Dr. Poyraz, bazı ilaçların ürünün sadece yüzeyinde biriktiği için basit bir yıkamayla bertaraf edilebildiğini ancak, kimi ilaçların ise ürünün öz suyuna kadar işlediği için; ilacın zararlı etkisinin, bir haftadan 90 güne kadar değişen sürelerde ancak yok olduğunu belirtti.
Türkiye’de kontrollü ilaç kullanımı henüz tam olarak yaygınlaşmadığı ve çiftçi bilinci yeterince gelişmediği için özellikle sık toplanan sebzelerde ilaç kalıntısı sorunuyla karşılaşıldığını anlatan Doç. Dr. Poyraz, şunları kaydetti:
”Çiftçi, ürününü tarım ilacının reçetesinde belirtilen süreyi beklemeden pazara getirebiliyor. Tolerans değerlerinin üzerinde ilaç kalıntılı sebze-meyve yiyenlerde, yavaş yavaş gerçekleşen kronik zehirlenme durumu ortaya çıkıyor. Sinir sistemi, sindirim sistemi ve böbreklere zarar veriyor. Bu ilaç kalıntısı tüm iç organlarında ciddi tahribata sebep olabiliyor. Bugün, ilacın bitkiye uygulaması ile hasat arasında geçmesi gereken süreyi çiftçimizin uyguladığını söylemek çok zor. Çiftçinin ilaçlama ve hasat işleminin kayıt altına alınması, yani denetmen gözetiminde olması gerekiyor. Denetimli Tarım Sistemine, İyi Tarım Uygulamaları’na bir an önce geçilmesi gerekiyor.”
MARKET-ÇİFTÇİ İŞBİRLİĞİ
Sebze-meyvenin öz suyuna kadar işleyen ilaç kalıntısı sorunu için ilk adımı büyük bir mağazalar zincirinin, çiftçilerle işbirliği yaparak attığını dile getiren Poyraz, sözlerini şöyle sürdürdü:
”Şu an pazarlarda ‘ilaç kalıntısı yok’ garantili ürünü bulmak zor. Bu mağazalar zinciri, birlikte İyi Tarım Uygulaması yaptıkları 2 bine yakın çiftçinin ürününü satmaya başladı. Uygulama, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, söz konusu market ve çiftçilerle birlikte yürütülüyor. Bu sistemde marketten alışveriş yapan tüketici, aldığı üründe hangi ilacın ne zaman kullandığı, ne kadar süre sonra hasat edildiği üzerindeki etiketten öğrenebiliyor. Bu ürünler denetime tabi olduğu için ilaç kalıntısı sorunu yüzde 100 çözülmüş oluyor. Aynı uygulamaya diğer büyük mağazalar zincirlerinin de geçmek için çalışma yaptığını biliyoruz. Diğer büyük marketlerin de iyi tarım uygulamalarıyla ürün yetiştirme işine girmesiyle, ilaç kalıntısı sorunu yakın gelecekte tümüyle ortadan kalkacak.”
Ziraat Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Özkan Taşpınar ise zirai ilaç kalıntısının hormon ve GDO’dan daha tehlikeli olduğunu, bunun için her şeyden önce çiftçinin eğitim programlarıyla bilinçlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Taşpınar, tarım ilaçlarının reçeteyle satılmasının ilaç kalıntısı sorununu tek başına çözmeye yetmeyeceğini, bu alanda üretim yeri ve hallerdeki denetimin kaçınılmaz olduğunu vurguladı.
Zirai danışmanlık sisteminin bir ölçüde çözüm olabileceğini anlatan Taşpınar, ”Ancak kesin çözüm, tüm tarım ürünlerinin mutlaka sebze hallerine uğrama zorunluluğu getirilmesidir. Hallere kurulacak analiz laboratuvarlarında testi geçemeyen ürün üreticiye ulaşamamalı… Konya Büyükşehir Belediyesi ile oda olarak yaptığımız görüşmeler sonucunda yetkiler, yeni Konya Hali’ne analiz laboratuvarı konusuna olumlu baktıklarını ifade ettiler” diye konuştu.