Petrol üç koldan vuracak

Petrol fiyatlarındaki artış vatandaşa pahalıya patlayacak.

Petrol fiyatlarındaki hızlı tırmanış, enflasyonu azdıracak, vatandaşın cebinden fazla para çıkmasına yol açacak, bütçe giderleri fazlalaşacak. Toplam akaryakıt faturasının da 10 milyar lira yükselmesi bekleniyor.
Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinde yaşanan halk hareketleriyle petrol fiyatlarının beklentilerin çok üzerine çıkması tüm dengeleri zorluyor. Petrolde ithalat bağımlısı olan Türkiye, artan fiyatların yansımasını enflasyon, ithalat, cari açık ve bütçe dengelerinde yakından hissedecek. 5 liraya doğru yelken açan benzin fiyatları yüzünden vatandaşın bir yıllık akaryakıt katlanacak.

100 dolar yakacak

Petrol fiyatlarındaki artış, vatandaşı artan akaryakıt fiyatlarıyla doğrudan vuracak. Türkiye’nin kullandığı Brent tipi petrolün varil fiyatı 2009 yılında ortalama 62 dolarken, 2010 ortalaması 74,9 dolara yükseldi. Petroldeki bu artış nedeniyle geçen yıl vatandaş akaryakıta yaklaşık 9 milyar lira fazladan para ödedi. Üstelik bu ödeme benzin tüketiminde yüzde 3,9’lük azalmanın olduğu dönemde yaşandı. Petrol fiyatlarının 220 dolara kadar çıkabileceğine ilişkin açıklamalar var. Bununla birlikte 2011’in 100 dolar ortalamayla kapatılması halinde dahi yıllık akaryakıt tüketimine yaptığımız ödeme 85 milyar lirayı aşacak. Bu da vatandaşın cebinden akaryakıt için en az 10 milyar TL fazladan para çıkacağı anlamına geliyor.

Enflasyon yükselecek

Fiyat artışlarına zincirleme etki yapan petrol fiyatları enflasyon hedef ve tahminlerini de zora soktu. Merkez Bankası, bu yıl sonu için enflasyon tahminini yüzde 5,9 olarak belirlemişti. Ancak Merkez bu hesaplamayı 2011 yılı için ortalama petrol fiyatının 85 dolar olacağı varsayımına dayandırmıştı. Petrol tahminini 95 dolara çıkaran Merkez Bankası, fiyatların bu seviyede devam etmesi ya da daha da artması halinde enflasyon tahminlerini yükseltmek zorunda kalacağını açıkladı.

Cari açığı azdıracak

Petrolün vuracağı bir diğer alan ise makro ekonomi olacak. Geçen yıl petrol ve ürünleri için 38,5 milyar dolarlık ithalat yapan Türkiye’nin bu yılki ithalat faturasının 45 milyar doların üzerine çıkabileceği hesaplanıyor. Bu durum ithalatla birlikte cari açığın daha da artacağını işaret ediyor. Fiyatların yükselmesi bütçe giderlerini de artıracağı için bütçe dengesine olumsuz yansıyacak.

Benzin faturamız 500 lira artacak

Benzin fiyatları son zamlarla 4 lira 3 kuruşa yükseldi. Ancak bu fiyat, Libya ile tırmanan petrol fiyatlarındaki artışı henüz yansıtmıyor. Çünkü petrol fiyatları vadeli piyasada oluşuyor. Dolayısıyla bugün oluşan petrol fiyatlarının yansıması nisan ayından başlayarak yaz ayları boyunca devam edecek. Uzmanlar, petrol fiyatlarındaki artışın durmaması halinde benzin fiyatlarının önce 4,5 daha sonra da 5 lira düzeyine ulaşacağını hesap ediyorlar. Buna göre, yılda toplam 10 bin kilometre yol yapan bir otomobil sahibinin cebinden, artan benzin fiyatları nedeniyle en az 500 TL fazladan para çıkacak.